Gonadotropine-releasing hormoon (GnRH) is een cruciaal neurohormoon dat wordt gesynthetiseerd door neuronen in de hypothalamus en een sleutelrol speelt bij de regulatie van de voortplantingsfunctie bij alle zoogdieren. Als een afgiftehormoon is GnRH verantwoordelijk voor de afgifte van follikelstimulerend hormoon (FSH) en luteïniserend hormoon (LH) uit de voorkwab van de hypofyse. Deze gonadotropinen reguleren de gametogenese en steroïdogenese, wat de centrale rol van GnRH in seksuele ontwikkeling en voortplanting benadrukt.
Belangrijke functies en regelmechanismen:
- Gonadotropine-afgifte: GnRH stimuleert de synthese en afgifte van FSH en LH door zijn receptor, GnRHR, te activeren op de gonadotrope cellen in de voorkwab van de hypofyse.
- Pulsatie-afgifte: GnRH-afgifte is pulsatief en essentieel voor een goede voortplantingsfunctie. De frequentie en amplitude van deze pulsen bepalen de synthese en afgifte van LH en FSH. Lage frequentie pulsen bevorderen de afgifte van FSH, terwijl hoge frequentie pulsen de afgifte van LH stimuleren.
- Neurohormonale controle: Als neurohormoon wordt de productie van GnRH gereguleerd door verschillende afferente neuronen en neurotransmitters, waaronder norepinefrine, GABA, glutamaat en kisspeptine. Ook oestrogeen reguleert de afgifte van GnRH.
Onderzoeksapplicaties en klinische betekenis:
- Voortplantingsstoornissen: Verstoring van de GnRH-activiteit wordt in verband gebracht met verschillende voortplantingsstoornissen, waaronder hypothalamus-hypofyseziekte en polycysteus ovarium syndroom (PCOS).
- Vruchtbaarheidsbehandeling: Het begrijpen van de rol van GnRH bij het stimuleren van LH- en FSH-productie is cruciaal voor het ontwikkelen van vruchtbaarheidsbehandelingen.
- Ontwikkelingsbiologie: GnRH-activiteit is verhoogd tijdens het foetale leven en de mini-pubertijd, wat bijdraagt aan de ontwikkeling van de geslachtsorganen.