Nieraandoeningen, inclusief chronische nierziekte (CKD), glomerulonefritis, nefrotisch syndroom en diabetische nefropathie, blijven een aanzienlijke wereldwijde gezondheidslast vormen. Het begrijpen van de cellulaire mechanismen die ten grondslag liggen aan nierdisfunctie is essentieel voor de ontwikkeling van nieuwe diagnostische technieken, therapieën en regeneratieve strategieën.
Onderzoekers vertrouwen steeds meer op primaire niercellen om de menselijke nierfunctie nauwkeuriger te modelleren dan geïmmortaliseerde cellijnen. Deze cellen bieden fysiologisch relevante inzichten in nierontsteking, fibrose, glomerulaire schade, tubulaire disfunctie en auto-immuun gerelateerde nierziekten.
Wat zijn primaire niercellen?
Primaire niercellen worden direct geïsoleerd uit menselijk of dierlijk nierweefsel—de cortex, medulla of glomeruli—en omvatten gespecialiseerde epitheliale, endotheliale, mesangiale en immuuncellen. Deze cellen behouden het fenotype en de functionele kenmerken van in vivo niercellen, waardoor ze van grote waarde zijn in translationele en preklinische onderzoeksomgevingen.
Belangrijke primaire cellen die worden gebruikt in nierziekteonderzoek
|
Celtype |
Functie in nierfysiopathologie |
|
|---|---|---|
|
Proximale tubulaire epitheelcellen (PTECs) |
Centraal voor reabsorptie, medicijntransport en letselrespons; vaak gebruikt in nephrotoxiciteit assays. |
|
|
Glomerulaire endotheelcellen |
Behoud van de glomerulaire filtratiebarrière; betrokken bij microvasculaire disfunctie bij CKD en lupus nefritis. | |
|
Podocyten |
Belangrijke filtratiecellen; hun verlies of disfunctie draagt bij aan proteïnurie en glomerulosclerose. | |
|
Mesangiale cellen |
Reguleren de glomerulaire bloedstroom en matrix; betrokken bij IgA nefropathie en lupus nefritis. | |
|
Cellen van de verzamelbuizen epitheelcellen |
Betrokken bij water-/elektrolytenbalans; veranderd bij tubulaire aandoeningen en polycystische nierziekte. | |
|
Renale fibroblasten / myofibroblasten |
Bevorderen fibrose en ECM-afzetting tijdens chronisch nierletsel. | |
|
Renale pericyten |
Reguleren de capillaire functie en dragen bij aan fibrogenese bij chronisch nierletsel. | |
|
Residentie macrofagen en monocieten |
Betrokken bij ontsteking, herstel en progressie van nierziekten. | |
|
Immuuncellen in nierweefsel |
T-cellen, B-cellen, dendritische cellen—spelen een belangrijke rol in auto-immuun en ontstekingsgerelateerde nefropathieën. |